ONE MAN SHOWS
CZARNE MLEKO / BLACK MILK
Galeria AT, Poznań
08 - 19.12.2025
Wystawa p.t. Czarne mleko, w podstawowej idei odnosiła się do twórczości poetyckiej Paula Celana, do wiersza „Die Todesfuge”, w którym powtarzające się jak mantra zestawienie słów „czarne mleko” (Schwarze Milch) odgrywa kluczową rolę. Kontrast jest szczególnie uderzający: podczas gdy „czarne” kojarzy się zazwyczaj ze śmiercią, żałobą, niebezpieczeństwem i ciemnością, „mleko” oznacza raczej zdrowe pożywienie, życie, jak również biel i czystość. Można powiedzieć, że ten oksymoron nadaje tu mleku groźną, a nawet śmiercionośną konotację, a w znaczeniu całego wiersza wyraźnie, aczkolwiek poetycko, podkreśla tragiczny wymiar zbrodniczej idei holokaustu.
Ekspozycja składała się z trzech dopełniających się podstawowych elementów. Sześciu obrazów literniczych w języku niemieckim, każdy odnoszący się do innego fragmentu z poematu Paula Celana, wydrukowanych na białych i czarnych tkaninach, stanowiących poezję wizualną z zastosowaniem starej germańskiej czcionki. Następnie napisu na ścianie (białe litery) w języku polskim: „czar”, „nem”, „lek”, „o”, oraz projekcji wideo na ścianę, na której widniały trzy słowa w języku hebrajskim – „powietrze”, „nie ciasno”, „grób”.
The exhibition, titled „Black Milk”, was based primarily on Paul Celan's poetic work, poem „Die Todesfuge” in which mantra-like juxtaposition of the words „black milk” (Schwarze Milch) plays a key role. The contrast is particularly striking: while „black” is usually associated with death, mourning, danger, and darkness, „milk” rather signifies healthy food, life, as well as whiteness and purity. One could say that this oxymoron gives milk a menacing, even deadly, connotation, and in the meaning of entire poem, it clearly, albeit poetically, emphasizes tragic dimension of criminal idea of the Holocaust.
The exhibition consisted of three complementary elements. Six lettering images in German, each referring to a different fragment from Paul Celan's poem, printed on white and black cloth, constituting visual poetry using an old Germanic font. Then there was an inscription on the wall (white letters) in Polish: „charm”, „nem”, „medicament”, „o” („czar”, „nem”, „lek”, „o”), and a video projection on the wall with three words in Hebrew – „air”, „not tight”, „grave”.